SESORAH

Pangertos pamedhar sabda :

Pamedhar sabda inggih menika tiyang ingkah kajibahan medhar utawi sesorah.

Perkawis ingkang kedah dipungatosaken supados nengsemaken ing samudayanipun :

1.      Busana (ageman)

Anggenipun ngadi busana kedah trep kaliyan kaperluannipun saha nggatosakan wonten adicara menapa badhe medhar sabda. Pamedhar sabda kedah besus, pas, boten kekathahen asesoris, make up, saha wangi- wangian, lsp.

2.      Subasita (trapsila, tata krami)

Trapsila inggih menika satunggaling babagan ingkah kedah dipun gatosaken . etika

ingkang kedah dipun gatosaken yaiku ambegan boten megap - megap , boten nyebul mikrohon utawi dipunthuthuk – thuthuk, sumeh, boten gugup utawi kagetan, jejeg, mikrophon dipuncepeng asta tengen, asta kiwa pas ngandhap dhadha, boten kathah obah, boten dumuki rasukan, janggut dipuntarik sekedik, lsp.  Trapsila ingkang boten nuju prana, solah bawa ingkang kadamel - damel saged ngirangi kawibawan. 

3.      Swara (vokal, basa populer)

Bab ingkang kedah dipungatosaken inggih menika:kung (gandem - marem), boten ngelik, membat- mentul (boten monoton), sanes swanten lugas (mlaha), nannging nggih boten dipundamel- damel, boten kathah pedhotan, swantenipun boten bindheng, boten grothal- grathul, saha kedah cetha, lsp.

4.      Basa tuwin sastra

Bab ingkang kedah dipungatosaken inggih menika (a) boten ngangge basa padintenan,kejawi bilih kangge banyolan,(b) boten kekathahen dhialek nggen-nggenan, menapa malih idhiolek, (c)gadhah tembung- tembung mathis,(d)wignya ing basa rinengga,(e) wasis olah sastra kadosdene paribasan, bebasan, saloka, parikan, (f) wegig ing kagunan jawa, saha sugih bumbu- bumbu humor, lsp.

Perkawis- perkawis  ingkang kedah dipun gatosaken, ingih menika :

1.      Jumeneng kanthi sigrak tuwin jejeg, sikaping suku megar metawis kalih jobin, percaya diri.

2.      Asta ngapurancang, sarira ndegeg, janggut katrik, namung sampun katingal kaku,

3.      Polatan katingal sumeh, namung boten katingal kadamel – damel,

4.      Mriksani dhumateng para pamirsa kanthi trapsila.

5.      Penggalih dipunsarehaken, supados suwanten  boten kepireng ndredheg,

6.      Wiramaning wicara ingkang cetha sartakajumbuhaken kaliyan kwontenan

7.      Suwanten boten perlu sora, ingkang cakepan ananging wijang

8.      Ngagem basa ingkang alus, ananging boten perlu basa ingkang muluk – muluk, supados gampil dipunsuraos dening ingkang midhangataken.

9.      Pangandikan boten perlu muter – muter, ingkang cekak, ananging saged nyakup punapa – punapa ingkang badhe dipunkajegaken.

Rantamaning sesorah, antawisipun :

1.      Salam pambuka 

2.      Purwaka

3.      Surasaning basa/isi/wos sesorah

4.      Dudutan

5.      Wasana

JINISING SESORAH

Mekaten jinisipun pidhato utawi sesorah kabentenaken dados warni sekawan :

a.     Sesorah Kanthi Cara (Model ) Apalan

Sesorah cara menika saderengipun sampun damel seratan sesora lajang dipunapalaken  tembung ngantos ukaranipun presis kaliyan cathetan. Cara menika asring dipunginakaken dening lare – lare ingkang nembe gladhen utawi ajar.

b.    Sesorah Kanthi Cara (Model) Naskah utawi Teks.

Sesorah cara naskah utawi teks, menika juru pamedhra sabda saestu bekta naskah, teks utawi cathetan pidhato lajeng dipun waos sawethipun, boten dipunapalaken. Cara menika asring dipunginakaken dening para pejabat utawi punggawaning negari, mliginipun ing upacara – upacara resmi.

c.      Sesorah Kanthi Cara (Model) Dadakan utawi Impromtu

Sesorah cara dadakan, menika cara pidhato boten kanyana –nyana saderengipun menawi badhe dipunaturi sesorah utawi ndadak ing adicara menika lajeng dipunaturi sesorah.Kanthi menika piynatunipuun kedah ingkang sampun beken lan padatan kersa medhar sabda. Sangunipun, car sesorah menika kedah trampil ing pamicara saha kathah pengalaman saha seserepanipun. Kepara piyayi kala wau pancen saaampun kalebet hli sesorah utawi pidhato ingkang bedhahanipun utawi istilahipun ‘orator’, kadosta preside kapisan RI Bung Karno kalebet orator ulung kanthi mawarni – warni basa.

d.    Sesorah Kanthi Cara (Model) Eksemporan

Sesorah cara menika kanthi cara juru pamedhar sabda ngasta utawi damel cathetan alit minangka gaman utawi pangemut – emut urutaning ingkang badhe dipun ngendikakaken. Cathetn wau namung wos – wos utawi garis ageng ingkang bade dipun aturaken kemawon, ing salajengipun samangke badhe dipun ngrembakaken kanthi pemanggih-pemanggih enggal ingkang salaras kaliyan swasana nalikanipun saweg pidhato. Cara menika, menawi dwija utawi guru saderengipun mucal dhateng para siswanipun sampun cecawis pokok bahasan ingkang badhe dipunrembag utawi dipun wucalaken.

Tuladha sesorah

Pidhato Perpisahan Murid Saking Wakil Kelas 9

Assalamu’alaikum Wr.Wb.

                        Ingkang  kula kurmati Bapak Kepala Sekolah SMP N 3 Sleman,Bapak Yohanes Sukamto M.Pd,sarta Bapak Ibu Guru ingkang kinabekten saha kanca-kanca ingkang kula tresnani.

Puji syukur kita aturaken dhumateng gusti ALLAH SWT ingkang Maha Agung ingkang sampun maringi rahmat karunianipun,kita saged kempal wonten ing adicara menika.

Kula makili kanca – kanca  badhe nyuwun pandhonganipun Bapak Ibu Guru amargi kula lan kanca- kanca badhe nglampai Ujian Nasional.Mboten keraos kula lan kanca – kanca sampun tigang warsa ngangsu kawruh wonten mriki,kula lan kanca – kanca sampun kathah nglampai kalepatan ingkang dipunsengaja lan mboten dipunsengaja.

Kula lan kanca – kanca ajeng nyuwun pangapunten dhumateng Bapak Ibu Guru ingkang sampun mbiyantu kula lan kanca – kanca ngangsu kawruh ingkang dangunipun 3 warsa,kula lan kanca – kanca mboten saged males lelabetanipun Bapak Ibu Guru,kula lan kanca – kanca namung saged ndhongaken Bapak Ibu Guru mugi – mugi dipunparingi kabagaswarasan lan katentreman ,mugi – mugi kula lan kanca – kanca  pikanthuk biji ingkang sae lan saged nerasaken sekolah ingkang  favorit.

Makaten  ingkang saged kula aturaken ,mbok bilih aggen kula matur kathah klenta – klentu,kula nyuwun pangapunten.

Wassalamu’alaikum Wr.Wb.

Kapethik saking modul basa jawa ‘KAWURYAN’ lan pinten – pinten sumber kanthi ewah- ewah saperlunipun

                             

                       

-Nyuwun pangapunten aggen kula nyerat kathah klenta-klentu-